Oyun Bitti: Epic Games ve Google Anlaştı. Android’in Geleceği Küresel Olarak Yeniden Şekilleniyor
Teknoloji dünyasında, "David vs. Goliath" hikayeleri nadiren David'in lehine sonuçlanır. Ancak Epic Games'in Google'a karşı açtığı antitröst savaşı, bu nadir istisnalardan biri olarak tarihe geçmek üzere. Yıllardır süren, milyarlarca dolarlık bu hukuk mücadelesinde, taraflar nihayet küresel ölçekte bir uzlaşma önerisi sundu. Bu, basit bir davanın sonucu değil; bu, dijital "duvarlı bahçeler" çağının sonunun başlangıcı ve Android ekosisteminin işletim sistemi düzeyinde yeniden yazılmasıdır.
Yargıç James Donato'nun 6 Kasım Perşembe günü onayına sunulacak olan bu mutabakat, eğer kabul edilirse, Epic'in ABD mahkemelerinde kazandığı zaferin sınırlarını (3 yıl süre ve sadece ABD ile kısıtlıydı) paramparça ediyor. Önümüzdeki on yıl boyunca, Haziran 2032'ye kadar, tüm dünyadaki Android kullanıcıları ve geliştiricileri için oyunun kuralları kökten değişecek.
yox.com.tr olarak, bu tarihi uzlaşmanın maddelerini, satır aralarını ve Apple'dan Sony'ye, Valve'dan Microsoft'a kadar tüm teknoloji devlerini nasıl bir domino etkisiyle sarsacağını derinlemesine analiz ediyoruz.
Epic'in Zaferi Sınır Tanımadı: Kararlar Artık Sadece ABD'de Değil, Küresel Ölçekte Geçerli
Bu uzlaşmanın en kritik ve en sarsıcı maddesi, şüphesiz "kapsamıdır". Hatırlanacağı üzere, Epic Games'in ABD'de jüri tarafından haklı bulunduğu davada, Google'a bir dizi kalıcı tedbir (injunction) uygulanmıştı. Ancak bu tedbirler iki büyük kısıtlama içeriyordu:
Coğrafi Sınır: Sadece ABD'deki kullanıcılar ve geliştiriciler için geçerliydi.
Zaman Sınırı: Sadece üç yıl süreyle uygulanacaktı.
Google için bu, "yönetilebilir" bir kayıptı. Ancak Epic, bu zaferle yetinmedi ve şimdi masaya konan yeni uzlaşma önerisi, Google'ın tüm kaçış yollarını kapatıyor. Yeni anlaşma, ABD'deki o 3 yıllık sınırlı zaferi alıp, onu küresel ve 2032'ye kadar kalıcı bir standarda dönüştürüyor.
Bu, Google'ın antitröst davalarıyla Avrupa, Asya ve diğer pazarlarda tek tek boğuşmak yerine, "kontrolü bir kanamayı" tercih ettiğini gösteriyor. Şirket, Epic'in açtığı bu savaşı daha fazla sürdüremeyeceğini kabul etti ve küresel bir reformu, küresel bir regülasyon tsunamisinden daha az maliyetli buldu.
Yıllardır süren bu savaşın temel nedeni "para" idi. Geliştiricilerin "Google Vergisi" olarak adlandırdığı %15 ila %30'luk komisyon oranları, bu uzlaşmayla tarihe karışıyor.
Google'ın Eski Komisyon Modeli: %30 "Google Vergisi" Neydi?
Mevcut sistemde Google, abonelikler için %15, bir geliştiricinin yıllık gelirinin ilk 1 milyon doları için %15 ve bu miktarı aşan tüm gelirler için %30 komisyon alıyordu. Bu %30'luk oran, özellikle Epic Games gibi devasa oyun şirketleri için kabul edilemez bir yüktü.
Google'dan Zorunlu Komisyon İndirimi: İşte Yeni %9 ve %20 Oranları
Yeni anlaşma, komisyon yapısını tamamen parçalayıp yeniden inşa ediyor:
%20 Komisyon: Google, oyun içi satın alımlar gibi "önemli bir avantaj" sağlayan işlemlerden (muhtemelen Google Play Servisleri'ni yoğun kullanan uygulamalar/oyunlar) en fazla %20 komisyon alabilecek.
%9 Komisyon: "Önemli bir avantaj" sağlamayan (muhtemelen non-gaming, basit uygulamalar) işlemlerden ise sadece %9 komisyon alınacak.
%5 Hizmet Bedeli: Eğer bir geliştirici, komisyonunu (%20 veya %9) ödemesine rağmen, kullanıcılara kendi ödeme sistemi yerine Google Play Billing (Google'ın ödeme sistemi) sistemini sunmayı tercih ederse, ekstra bir %5 hizmet bedeli daha ödeyecek.
Bu son madde, Epic'in en büyük zaferlerinden biridir. Google, geliştiricileri kendi ödeme sistemini kullanmaya "zorunlu kılmaktan" men edilmekle kalmıyor, artık onu kullanmayı tercih edenleri "cezalandıran" bir modele geçiyor.
Alternatif Ödeme Sistemleri Tamamen Ücretsiz mi?
Uzlaşma metninin en heyecan verici ve henüz netleşmeyen kısmı ise şu: Eğer bir kullanıcı, Google Play Billing yerine geliştiricinin kendi alternatif ödeme sistemini (örneğin Epic'in kendi sistemi) kullanırsa, Google'a herhangi bir ek ödeme yapılmayabileceği* belirtiliyor.
Eğer bu madde, Yargıç Donato tarafından onaylanırsa, bu, Google'ın %30'luk tekelinin tamamen bittiği an olacaktır. Geliştiriciler, kendi ödeme sistemlerini entegre ederek Google'a "sıfır" komisyon ödeme şansına kavuşabilir. Bu, "Android'in iOS'tan farkı kalmadı" eleştirilerine de bir cevap niteliğindedir.
Play Store Tekeli Bitiyor: "Tek Tıkla Kurulum" ile Alternatif Mağazalara Tam Yetki
Para kadar önemli olan diğer savaş alanı ise "dağıtım" idi. Google, "sideloading" (dışarıdan yükleme) işlemlerine izin verse de, bunu kullanıcıyı korkutan güvenlik uyarıları ve karmaşık süreçlerle caydırıyordu. Yeni uzlaşma, bu duvarları da yıkıyor.
Tek Tıkla Kurulum ve Tarafsız Ekran
Anlaşmanın en somut çıktılarından biri, Android'in bir sonraki büyük sürümünde (muhtemelen Android 16) işletim sistemi düzeyinde yapılacak bir değişiklikle ilgili.
Google, kullanıcıların bir web sitesinden (örneğin epicgames.com'dan) alternatif uygulama mağazalarını (Epic Games Store gibi) "tek tıklamayla ve tarafsız bir yükleme ekranı üzerinden" kurmasına izin verecek. Bu, mevcut "Ayarlar > Güvenlik > Bilinmeyen Kaynaklara İzin Ver" gibi ürkütücü ve caydırıcı adımların ortadan kalkacağı anlamına geliyor. Alternatif mağaza yüklemek, artık bir ".apk" dosyası indirmek gibi "tehlikeli" bir işlem değil, işletim sisteminin tanıdığı "normal" bir süreç olacak.
Google'ın Tek Şartı: "Kayıt" Zorunluluğu
Elbette Google, kontrolü %100 kaybetmiyor. Anlaşmaya göre, bu ayrıcalıklardan yararlanmak isteyen alternatif mağazaların, Google tarafından "kayıt edilmiş" olması gerekiyor. Bu, Google'ın "kötü amaçlı yazılımları (malware) engellemek" ve ekosistemin temel güvenliğini sağlamak için bir filtre mekanizması tutmasına olanak tanıyacak. Epic Games, güvenlik için bu "kayıt" zorunluluğunu kabul etmiş görünüyor.
Epic'in davası, Google'ın pazar hakimiyetini korumak için sadece teknik engeller değil, aynı zamanda "altın kelepçeler" olarak bilinen finansal anlaşmalar kullandığını da ortaya çıkarmıştı. Uzlaşma, bu uygulamaları da 2032'ye kadar yasaklıyor:
OEM'lere Rüşvet Yok: Google, artık Samsung, Xiaomi gibi telefon üreticilerine veya AT&T gibi operatörlere, Play Store'a özel anlaşmalar yapmaları, Epic Games Store gibi alternatifleri engellemeleri veya Google Play'i "tek" mağaza olarak öne çıkarmaları için maddi teşvik veremeyecek.Geliştiricilere Baskı Yok: Google, Activision Blizzard gibi büyük oyun geliştiricilerine, oyunlarını sadece Play Store'da tutmaları için özel "ayrıcalıklar" veya ödemeler teklif edemeyecek.
Bu, pazarın artık "parayla" değil, "kaliteyle" şekilleneceği, daha adil bir rekabet ortamı vaat ediyor.
Bir diğer önemli kazanım ise "anti-steering" (yönlendirme karşıtı) kuralların kaldırılmasıdır.
Mevcut durumda Google, geliştiricilerin uygulama içinde "Bu ürünü web sitemizden alırsanız %20 daha ucuz" demesini yasaklıyordu. Yeni uzlaşmayla birlikte, geliştiriciler artık Play Store dışındaki daha ucuz fiyatları hakkında kullanıcılarla doğrudan iletişim kurma özgürlüğüne sahip olacak. Bu, Google Play'i terk etmeleri için kullanıcıları yasal olarak "ikna edebilecekleri" anlamına geliyor.
Domino Etkisi: Gözler Neden Apple, Sony, Microsoft ve Valve'da?
Bu uzlaşmanın etkisi, 6 Kasım'da Yargıç Donato'nun imzasından çok daha uzağa yayılacak. Bu karar, tüm "kapalı dijital ekosistemler" için bir emsal teşkil ediyor.
Apple: Köşeye Sıkışan Dev
Gözlerin çevrildiği ilk yer şüphesiz Apple. Google'ın bu "küresel teslimiyeti", Apple'ı "pazar tekelini korumaya çalışan son kale" olarak tek başına bırakıyor. Avrupa Birliği'nin Dijital Piyasalar Yasası (DMA) zaten Apple'ı Avrupa'da benzer değişikliklere zorluyordu. Ancak şimdi Google'ın bu hamlesi, ABD de dahil olmak üzere küresel bir standart belirledi. Apple'ın "%30 komisyonda ve alternatif mağazalara 'asla' izin vermeme" politikasını sürdürmesi artık neredeyse imkansız.
Konsol Savaşları: PlayStation (Sony) ve Xbox (Microsoft)
Eğer bir mobil platform (Android), %20/%9'luk komisyonlara ve alternatif mağazalara izin vermek zorunda kalıyorsa, neden bir konsol platformu (PlayStation veya Xbox) hala %30 komisyon talep edip tek mağaza tekelini sürdürebiliyor? Epic Games'in bir sonraki hedefinin bu olması muhtemel. Sony ve Microsoft, kendi platformlarını "mobil"den farklı olarak savunmakta çok zorlanacaklar.
PC Pazarı: Steam (Valve)
Ve son olarak, PC oyunculuğunun devi Valve. Epic Games Store'un (%12 komisyon) yıllardır mücadelesini verdiği "%30'luk Steam Vergisi" de artık her zamankinden daha fazla sorgulanacak. Google gibi bir devin bile %20'ye (ve hatta %9'a) inmek zorunda kaldığı bir dünyada, Valve'ın %30'u savunması çok daha zorlaşacak.
Yeni Bir Android, Yeni Bir Ekosistem
Epic Games ve Google arasındaki bu uzlaşma önerisi, bir davanın sonu değil, dijital dağıtımın yeni çağının başlangıcıdır. Google, bu hamleyle büyük bir gelirden feragat ediyor gibi görünse de, aslında kaçınılmaz olanı kontrol altına alıyor. Yasal belirsizliklerle dolu bir on yıl yerine, 2032'ye kadar geçerli olacak, daha düşük ama istikrarlı bir gelir modelini (ve güvenlik için "kayıt" kontrolünü) garantiliyor.
Epic Games ise, CEO Tim Sweeney'nin kişisel haçlı seferinde mutlak bir zafer kazandı. Sadece kendi şirketi için değil, tüm geliştiriciler için pazarın kurallarını yeniden yazdılar.
6 Kasım'da Yargıç Donato'nun imzasıyla resmileşmesi beklenen bu anlaşma, Android'i "açık" felsefesine geri döndürürken, tüketiciler için daha fazla seçenek, daha düşük fiyatlar ve daha adil bir rekabetin kapısını aralıyor.
Bu tarihi değişimin tüm yansımalarını ve teknoloji dünyasındaki domino etkilerini YOX Teknoloji Haberleri ve YOX Oyun Haberleri bölümlerimizden takip etmeye devam edebilirsiniz.
Evet, hem de çok büyük. Bu küresel uzlaşma, Apple'ı "%30 komisyonu ve alternatif mağaza yasağını" savunan "son kale" olarak tek başına bırakıyor. Özellikle AB'nin Dijital Piyasalar Yasası (DMA) ile zaten sıkışan Apple'ın, bu küresel standarda direnmesi artık neredeyse imkansız.
Bu tarihi uzlaşma, Android kullanıcılarına daha fazla özgürlük sağlıyor. Artık geliştiriciler alternatif ödeme sistemleri sunabilecek, kullanıcılar da Play Store dışındaki mağazalardan uygulamaları “tek tıkla” güvenli şekilde yükleyebilecek. Yani Android, yeniden “açık platform” kimliğine dönüyor.
👉 Detaylı analiz için yox.com.tr Teknoloji Haberleri bölümüne göz atabilirsiniz.
Evet, bu uzlaşmayla Google’ın yıllardır uyguladığı %30’luk komisyon modeli sona eriyor. Yeni sistemde geliştiriciler artık %20, %9 ve isteğe bağlı %5’lik hizmet bedeliyle çalışabilecek. Bu değişim, oyun ve uygulama fiyatlarına doğrudan indirim olarak yansıyabilir.
Evet, yeni modelde Google, alternatif mağazaları “resmî kayıtlı” hale getiriyor. Böylece güvenlik standartları korunurken kullanıcılar da istedikleri mağazayı tek tıklamayla kurabilecek. Android 16 ile bu sistemin resmen gelmesi bekleniyor.
Kesinlikle evet. Google’ın geri adım atması, Apple’ın %30 komisyon ve kapalı ekosistem politikalarını sürdürmesini zorlaştırıyor. Aynı şekilde Sony ve Microsoft gibi konsol devleri de benzer eleştirilerle karşı karşıya kalacak.
Çünkü bu sadece bir hukuk zaferi değil, tüm dijital ekonominin işleyişini değiştiren bir dönüm noktası. Epic Games, geliştiricilere ve kullanıcılara özgürlük kazandırarak “duvarlı bahçeleri” yıktı. Bu karar 2032’ye kadar tüm dünyada geçerli olacak.
Evet, çok daha kolay olacak. Yeni Android sürümü (muhtemelen Android 16) ile birlikte, web sitelerinden "tek tıklamayla ve tarafsız bir yükleme ekranıyla" alternatif mağaza kurulabilecek. Kullanıcıyı korkutan "Bilinmeyen Kaynaklar" gibi güvenlik uyarıları ve karmaşık adımlar kaldırılacak.
amamen değil. Google, ekosistem güvenliğini sağlamak ve kötü amaçlı yazılımları (malware) engellemek için bir şart koştu: Bu ayrıcalıklardan yararlanmak isteyen alternatif mağazaların, Google tarafından "kayıt edilmiş" olması gerekecek.
Evet. "Anti-steering" (yönlendirme karşıtı) yasağı kalkıyor. Geliştiriciler artık Play Store dışındaki daha ucuz fiyatları hakkında kullanıcılarla uygulama içinden doğrudan iletişim kurabilecek ve onları yasal olarak yönlendirebilecek.
Uzlaşma önerisi, 6 Kasım Perşembe günü Yargıç James Donato'nun onayına sunulacak. Yargıç onaylarsa, anlaşma resmileşecek ve yürürlüğe girecek.
Yorumlar